Salim Nuri Dağlı
Bulgaristan'ın Kırcaali şehrinden... Tütün Tüccarı... Basında "Kırcalı eşrafından..." diye söz ediliyor. Yani Kırcaali şehrinin saygın kişilerinden...
O yıllarda İstanbul, Balık Pazarı Maksudiye Han, 46 numaralı dükkanda faaliyet gösterdiği ve komisyonculuk yaptığı bildiriliyor. Hakkında fazla bilgi yok.
Osmanlı zamanında Sofya'da konsolosluk yapan Salim Nuri diye bir zat daha var, fakat aynı kişi olup olmadığı belli değil. Bulgaristan kendisine Kızıl Haç onur üyeliği verilmiş.
Ve bir alıntı: "[Atatürk]...1913 yılında Sofya’da Askeri Ateşe görevinde bulunurken Millet Meclisi’ndeki 17 Türk vekil ile kişisel temas kurdu. Aralarından Varnalı Zümrüzade Şakir Bey, Rusçuklu Hafız Sadık Bey, Kavala’dan İsmail Hakkı, Kırcali’den Salim Nuri Bey, Aydos’tan İbrahim Efendi ve başkalarıyle yakın dostluklar kurdu. Önce “Splendit Palas”ta, daha sonra da “Ferdinand” bulvarındaki iki katlı evde Zümrüzade Şakir Bey ile birlikte kaldı. Mustafa Kemal Sofya’da Makedonya Devrim Hareketi’nin bazı eylemcileriyle de dostane ilişkiler kurdu."
Bu alıntıdan Hacı Ahmed-zâde Salim Nuri'nin (Dağlı ?) Bulgaristan meclisinde milletvekili olduğunu ve Atatürk ile o yıllardan tanıştığını anlıyoruz.
(www.turkiyeforumlari.net/archive/index.php/t-89063.html)
---
Cumhuriyet gazetesinde çıkan şu haber ilginç... Üzerinde dikkatle durulmağa değer...
"Tütün tüccarından Salim Nuri Beyin tütün deposu ittihaz ettiği Beşiktaş'taki Ebülhüda'nın konağının yanması, bir çok şüpheleri davet ettiğinden yangında kasıt olup olmadığı hakkında Adliyece tahkikata başlanmıştı. Bu depoda 200 bin lira kıymetinde tütün bulunması ve bunlann sigortalı olduğu halde bir bankaya mahcuz olması yangında kasıt olduğu hakkındaki şüpheleri takviye etmişti. Beşinci istintak dairesi bir kaç günden beri bu işin tahkikatile meşgul olmakta, bazı şahitlerin ifadelerini almaktadır. Dinlenen şahitlerden bazıları mühim şehadette bulunmaktadırlar. Yanan konak sahibi Abadi Efendinin vekili lsmail Haktcı Bey şu ifadeyi vermiştir : "Ben hergün konağı teftiş eder, daimî bir nezaret altında bulundururdum. Vaziyetten şüpheleniyordum. Yangın çıktığı gün Salim Nuri Bey beni kira mes'elesi için yazıhaneye çağırmak suretile konaktan uzaklaştırmış ve sonra da bu müessif hâdise olmuştur." Bundan başka diğer bazı şahitler de şayanı dikkat ifadeler vermişlerdir. Istintak dairesi tahkikatına devam etmektedir."
Salim Nuri Beyi tanımaya çalışıyoruz. Kimdir, nasıl bir insandır...
---
20.02.1930 tarihli Cumhuriyet gazetesinden Emniyet Sandığı emlak müzayedesi ilanı:
Beyoğ!un'da Kulcğlu mahallesinde atik Ağahamaır.ı cedit Terazi ve Kûlhan sokağında eski 42, 42, 44 yeni 66, 68, 68-1, 19, 64, 15, 17 numaralı mukaddema dört elyevm üç bap dükkân ve bir bap apartımanı müştemil Ağahamamı namile maruf bir hamam ve hatap mahallile 42 numaralı dükkân karşısında dolap mahalli ve hamam derununa cari bir masura mai lezizin tamamı. Salim Nuri B. Emine H. (Not: Aynı Salim Nuri mi, bilmiyoruz)
----
05.08.1930 tarihli Cumhuriyet gazetesi:
Emniyet Sandığı Müdürlüğünden:
Salim Nuri Bey ve Emine Hanım’ın 18711 ikraz numaralı deyin senedi mucibince Emniyet Sandığından istikraz eyledikleri meblâğ mukabilinde Sandık namına merhun bulunan Beyoğlu'nda Kuloğlu mahallesinde eski Ağa Hamamı ve yeni Terazi sokağında eski 42, 42, 44 numaralı maa bahçe ve dükkân bir apartmanı havi Ağa Hamamı namile maruf bir hamamın tamamı vadesi hitamında borcun ödenmemesi hasebile müzayedeye çıkarılarak yirmi bir bin beş yüz lira bedel mukabilinde müfterisi namına kat'î kararı çekilmiş ve borçluların istikraz esnasında tayin eyledikleri ikametgâhlarına tebligat ifası için gönderilen üç günlük son ihbarname zahrına mahallesi heyeti ihtiyariyesince yazılan meşruhattan borçlulardan Emine Hanımın hali hazır ikametgâhının meçhul olduğu anlaşılmış ve diğer borçlu Salim Nuri Beye tebligatı lâzime icra edilmiş olduğundan ilân tarihinden itibaren üç gün zarfında borç tamamen ödenmediği takdirde mezkûr emlâkin müşterisi namına kat'î ferağ muamelesinin icra kılınacağı ilân olunur.
----
Salim Nuri Dağlı Dün Vefat Etti
Birinci Dünya Savası sırasında da ve bunu takip eden derecede Bulgaristan’ın siyasî hayatında önemli bir rol oynayan Bulgar Meclisi Sobranya'da Türk Mebusu Sn. Sâlim Nuri Dağlı, dün vefat etmiştir. Balkanlarda ve Orta Avrupa'da çok tanınmış bir tütüncü olan Dağlı, 88 yaşındaydı. Salim Nuri Dağlı Bulgaristan'daki Türklerin haklarını korumak için sayısız mücadele geçirmiş, Türkiye ile Bulgaristan'ın anlaşmasını sağlamakta rol oynamış Dünya Savasından sonra Sofya’da harp suçlusu olarak tevkif edilmişti. Cezaevinden kaçtıktan sonra, İstanbul'a gelmeyi başaran Salim Nuri savaş sanıklarının affından sonra tekrar Bulgaristan'a dönmüş. Milli Mücadelesi arasında Anadolu'ya yardımlara başlamıştır. özellikle, Fransızlar tarafından idam edilmek üzere Bulgaristan'da aranan Atatürk'ün yakınlarından Fuat Balkan'ı gizlice kaçırmış, Büyük Millet Meclisi Hükûmeti tarafından taltif edilmişti. Sonradan Türkiye'ye gelen Dağlı. Alpullu Şeker Fabrikasının kuruluşunda büyük hizmette bulunmuş, Hava Kurumuna bir uçak hediye etmişti.
-----
.