Alpullu'da yaşayan insanların dilinde "Papakiridi" diye bir kelime dolaşır. Ağızdan ağıza, kulaktan kulağa aktarılan bir sözcüktür. Bu kelime hakkında şimdiye kadar görebildiğim yazılı tek bilgi Ali Rıza Dursunkaya'nın 1948 tarihli "Kırklareli Vilayetini Tarih, Coğrafya Kültür ve Eski Eserleri Yönünden Tetkik" adlı yazısıdır. Rafet Seçkin çalışmayı kitabına almış, ilgi duyanlar ayrıntısı oradan inceleyebilirler.
Tetkikte şu cümle ilgimi çekiyor: "... bütün halk, Papakiridi'nin eski çiftlik binası avlusuna girerek bir metre kadar kazılmış temel önünde yer aldılar"... Hepsi bu kadar...
Öyle anlıyoruz ki, şeker fabrikası Papakiridi'nin çiftlik arazisi üzerine kurulmuş ve orada bir "çiftlik binası" varmış. Genel bir tanımlama... Arazinin ne kadarı Papakiridin'in idi, ne kadarı Pancarköy'lü diğer vatandaşların bilmiyoruz... Akrabalarından Kosta diye biri yıllar sonra gelmiş, Alpullu'yu gezmiş. Büyük Çamlık da onların arazisi imiş...
Papakridin denen kişi veya kişiler veya oluşum her ne ise sahip oldukları arazinin o kadar küçük olmadığı anlaşılıyor.
Alpullu'da "cep şeklinde" gözüken oldukça büyükçe bir arazi var. Rumlar Yunanistan'a kaçınca bu "arazi" veya "ada parçaları" devlete geçiyor. Devlet de oraya şeker fabrikası yapmaya karar veriyor.
Büyüklüğü hakkında fikrimiz yok. Neredeyse bugünkü Alpullu topraklarını kapsayacak kadar olabilir.... Bizim tarafta, Çiftlik-Yağneci sınırına dayanmış olmalı... Adı üzerinde "çiftlik arazisi"... İnternette, kendi varsayımlarıma göre hesaplama yaptım. İki kilometrekarelik bir alan... Yani 2000 dönüm... Bir çiftlik için iki bin dönümlük arazi çok değil... Bir zamanlar Alpullu'da çiftliğin arazileri 3000 dönümdü... Bağlantı olabilir. Eski tapu kayıtlarına ulaşmak gerekiyor.
---
Papakiridin sözcüğü ile Pakraduni sözcüğü arasında ilişki olabilir. Uzun zamandan beri "kökenbilimi" ile ilgileniyorum. Kelimeler zaman içinde harf alır, harf düşürür, esner... Daralır veya genişler. Bir kelimeyi Batılıların telaffuzuyla bizim söyleyiş biçimimiz aynı değildir. İnternette epey bir araştırma yaptım Papakiridin diye bir sözcük yok, demek ki bize ait. Böyle bir durumda türevlerini araştırırız. Karşımıza Pakraduni sözcüğü çıkıyor. Diğer yazılış ve söyleyiş biçimleri şöyle: Bagratuni, Bagratid, Pakrad, Bagratids, Bagratlılar, Ba-Gratuni,
----
Pakraduniler Sabataycılar veya kripto Yahudiler imişler. Kökenleri Ermenistan topraklarına kadar uzanıyor. Sivas'ın Divriği Kazası, Kasman Köyü yakınında bulunan "Pakradun Kilisesi" adlı mabet dikkatimizi çekiyor. Kaynaklarda Pakraduni diye bir sülaleden söz ediliyor. Zaman içinde Sivas'taki Pakraduni ismi Pırkinik'e dönüşmüş.
----
İnternette çok sayıda kişinin ad veya soyadının Pakradun veya Pakraduni olması ilginç... Bu olguyu gözden kaçırmış, yeterince farkında olmamışız. Özellikle rahipler arasında... "San Lazzaro'da yaşayan Saygıdeğer Father Gomidas Pakraduni"…"Karim Pakraduni"... "Aşod Pakrodini.."
----
Ermeni-Gürcü sınırında ortaya çıkması ve Ermenistan'ın Pakraduniler tarafından kurtarılıp Pakraduni Krallığının kurulması... Pakraduniler en eski ve en asil Ermeni ailelerinden biri. Pakraduni kralları var, I. Aşot, I. Simpad, II. Aşot … Diğer krallar hakkında Wikipedia'dan bilgi edinilebilir. O dönemde Kars'ın 45 km doğusunda yer alan başkent Ani, sahip olduğu kiliseleriyle ünlü ve bu krallığın merkezi.... Krallığın milattan sonra 971-1045 döneminde yetmiş beş yıllık ömrü olmuş. Malazgirt zaferi öncesinde...
----
Pakradunilerin Ermeni inancından farklı bir yaşam sürdükleri, geleneklerini devam ettirdikleri, domuz eti yemedikleri ve çocuklarına İbrani isimler verdikleri... ABD ve İsrail öten beri Ermeni Pakradunileri Protestanlaştırma politikası güdüyormuş. ( İbrahim Sarı, Müslümanlarda Akıl Tutulması, s. 29).
----
Ani şehrinin Bizanslılara geçmesinden ve Bizanslıların Ermeni katilamından sonra Pakraduniler Anadolu'nun muhtelif bölgelerine dağılıyorlar.
----
Ve http://www.salom.com.tr/ adlı siteden bir alıntı: "Araştırmacı yazar Levon Panos Dabağyan, Pakraduniler’in öyküsünün MÖ 730 yılında başladığı ve M.S.1045 yılına dek Ermenileri bunların ‘acımasızca’ yönettiğini ifade ederken, iddialarına dayanak olarak dünyaca ünlü Yahudi Tarihçilerinden eski Niğde Milletvekili Prof.Dr. Avram Galante’yi göstermektedir.Galante, ‘Pakraduniler’ veya bir Ermeni-Yahudi Tarikatı’ adlı kitabında, ‘Pakraduniler,varlıklarını Juda İmparatorluğunun sonlarından itibaren (M.Ö.7 yüzyıl) 20. yüzyıla dek sürdürülmüş olan Ermeni Yahudi karışımı bir kavimdir’ demekteydi. ‘Kripto Yahudilik’ konusunda uzman olan Prof.Dr. Abraham Galante, ‘Les Pacradounis ou Une Secte Armeno-Juive’’/4.baskı:1933; Fransızca İst’ kitabında, Pakradunilerin Erzurum, Sivas arasında Marmara Denizinin Avrupa yakasında ve İstanbul Hasköy’de yaşamış olduklarını; 26 yüzyıldır Yahudi yönlerini sürdürdüklerinden, Portekizli Maranolar, Selanikli Dönmeler ve İranlı Meşhediler gibi Yahudi kökenli topluluklar arasında sayılabileceklerini belirtir." Burada Pakrodinilerin bir kısmının Avrupa yakasında yaşadıklarını anlıyoruz, yani Trakya'da....
-----
"Levon Bey, Pakradunilerin M.Ö. 730 yılında Nabukadnazer'in Ermeni kralına hediye ettiği 10 bin Yahudi esirin torunları olduğunu ve bunların 100 yıl içinde Ermeni krallığının yönetimini ele geçirerek M.S.1045 yılına dek Ermenileri "acımasızca" yönettiğini söylüyor ve kaynak olarak dünyaca ünlü Yahudi tarihçi ve eski Niğde Milletvekili Prof. Dr. Avram Galante'yi gösteriyordu." (Kaynak Yeniçağ: Türk Milliyetçisi bir Ermeni! - Arslan Bulut).
----
Gümüşhane, Tokat, Zonguldak ve Eskişehir şehirlerinde Alpu/Alpullu yerleşim yerlerinin bulunması dikkati çekiyor. Ve onların uzantısı olarak Trakya'da... Alpu / Alpullu sözcüğü kripto Yahudi, Hristiyanlaşmış Ermenilerden kaynaklanıyor olabilir.
----
Pakraduniler Hristiyanlığa geçen dönmeler, Sabataistler Müslümanlığa...
----
İlginç olan nokta şu ki bu bölgede fabrika açıldıktan sonra bir çok Sabataist yönetici görev yapıyor. Pakradunilerin arazisinde Sabataist yönetici... Sabataistler şeker şirketini çalışmak için elverişli ve verimli bir kazanç kapısı olarak görüyorlar. Hatta bir ara konu o yıllardaki meclis tartışmalarında gündeme geliyor. Milletvekillerinden biri "şeker fabrikaları dönmelerle doldu" diyecek oluyor, lafı hemen ağzına tıkıyorlar. "Sen Türkiye Cumhuriyetinde etnik kimlik ağzıyla konuşamazsın" deniyor. Adam susuyor...
----
Bir kişi Müslüman olmuşsa Müslümandır... Onun etnik kimliği, geçmişteki dini inancı araştırılmaz. Hem dinen, hem ahlaken, hem de edeben… Sorun şuradaki, bu kişilerin söylemleriyle eylemleri uyuşmuyor... Müslümanım deyip Yahudi gibi yaşıyorlar... O yüzden kendilerine "Dönme" lakabı takılıyor. Müslüman olmuş gibi gözüküyor ama eski inançlarına dönük yaşıyor. Veya bütünüyle inançsız... İnsanlar ikircikli olan bu tutumlardan hoşlanmıyor, o kişileri dışlıyorlar. Veya onlardan uzak durmak istiyorlar.
----
Papakiridi Çiftliği, Pakradun soyundan gelen bir aileye veya onlarla ilgili Hristiyan bir cemaate ait olabilir.
----
Osmanlı arşivlerindeki belgeye göre Düğüncülü Köyü Papa Gorişteli Dedof kardeşlere babalarından kalmış bir çiftlik imiş. Papa Gorişteli acaba Papa Kridin olabilir mi? Ali Rıza Dursunkaya'nın 1948 tarihli yazısında değindiği çiftlik binaları Düğüncülü Çiftliğinin uzantısı gibi gözüküyor. Düğüncülü'nün o zamanki adı Doğançe-i Kebîr Çiftliği… 19 Eylül 1901 tarihinde...
BOA. DH. MKT, 2534-50
Dâhiliye Mektubî Kalemi, Evrak numarası: 248-16
Tarih-i tebyîzi: 6 Cemâziye'l-evvel sene 1319 – 6 Eylül sene 1317
Edirne Vilâyeti Vekâlet-i Celîlesi'ne
Papa Gorişteli Dedof birâderlerin pederlerinden müntakil Baba-yı Atîk Kazâsı'ndaki Doğançe-i Kebîr Çiftliği hakkında Bulgaristan ve Şarkī Rumili Kapıkethüdâlığı'ndan takdîm kılınan takrîrin leffiyle bu iş hakında ne muâmele yapıldığının inbâsına dair taraf-ı sâmî-i Sadâret-penâhî'den vukū‘ bulan iş‘âr üzerine Defter-i Hakanî Nezâret-i Celîlesi'nden cevâben bi't-takdîm tevdî‘ buyurulan 2 Mayıs sene [1]316 tarih ve kırk beş numaralı tezkirede husûs-ı mezkûra dâir Nezaret-i âcizîye evvelce tezkire yazıldığı gösterilmiş ve mezkûr tezkire üzerine 15 Nisan sene [1]317 tarihinde taraf-ı alî-i âsafânelerine teblîgāt icrâ kılındığ kayddan anlaşılmış olduğundan bu husûsdaki muâmele netîcesinin iş‘âr buyurulması bâbında.
.
Tetkikte şu cümle ilgimi çekiyor: "... bütün halk, Papakiridi'nin eski çiftlik binası avlusuna girerek bir metre kadar kazılmış temel önünde yer aldılar"... Hepsi bu kadar...
Öyle anlıyoruz ki, şeker fabrikası Papakiridi'nin çiftlik arazisi üzerine kurulmuş ve orada bir "çiftlik binası" varmış. Genel bir tanımlama... Arazinin ne kadarı Papakiridin'in idi, ne kadarı Pancarköy'lü diğer vatandaşların bilmiyoruz... Akrabalarından Kosta diye biri yıllar sonra gelmiş, Alpullu'yu gezmiş. Büyük Çamlık da onların arazisi imiş...
Papakridin denen kişi veya kişiler veya oluşum her ne ise sahip oldukları arazinin o kadar küçük olmadığı anlaşılıyor.
Alpullu'da "cep şeklinde" gözüken oldukça büyükçe bir arazi var. Rumlar Yunanistan'a kaçınca bu "arazi" veya "ada parçaları" devlete geçiyor. Devlet de oraya şeker fabrikası yapmaya karar veriyor.
Büyüklüğü hakkında fikrimiz yok. Neredeyse bugünkü Alpullu topraklarını kapsayacak kadar olabilir.... Bizim tarafta, Çiftlik-Yağneci sınırına dayanmış olmalı... Adı üzerinde "çiftlik arazisi"... İnternette, kendi varsayımlarıma göre hesaplama yaptım. İki kilometrekarelik bir alan... Yani 2000 dönüm... Bir çiftlik için iki bin dönümlük arazi çok değil... Bir zamanlar Alpullu'da çiftliğin arazileri 3000 dönümdü... Bağlantı olabilir. Eski tapu kayıtlarına ulaşmak gerekiyor.
---
Papakiridin sözcüğü ile Pakraduni sözcüğü arasında ilişki olabilir. Uzun zamandan beri "kökenbilimi" ile ilgileniyorum. Kelimeler zaman içinde harf alır, harf düşürür, esner... Daralır veya genişler. Bir kelimeyi Batılıların telaffuzuyla bizim söyleyiş biçimimiz aynı değildir. İnternette epey bir araştırma yaptım Papakiridin diye bir sözcük yok, demek ki bize ait. Böyle bir durumda türevlerini araştırırız. Karşımıza Pakraduni sözcüğü çıkıyor. Diğer yazılış ve söyleyiş biçimleri şöyle: Bagratuni, Bagratid, Pakrad, Bagratids, Bagratlılar, Ba-Gratuni,
----
Pakraduniler Sabataycılar veya kripto Yahudiler imişler. Kökenleri Ermenistan topraklarına kadar uzanıyor. Sivas'ın Divriği Kazası, Kasman Köyü yakınında bulunan "Pakradun Kilisesi" adlı mabet dikkatimizi çekiyor. Kaynaklarda Pakraduni diye bir sülaleden söz ediliyor. Zaman içinde Sivas'taki Pakraduni ismi Pırkinik'e dönüşmüş.
----
İnternette çok sayıda kişinin ad veya soyadının Pakradun veya Pakraduni olması ilginç... Bu olguyu gözden kaçırmış, yeterince farkında olmamışız. Özellikle rahipler arasında... "San Lazzaro'da yaşayan Saygıdeğer Father Gomidas Pakraduni"…"Karim Pakraduni"... "Aşod Pakrodini.."
----
Ermeni-Gürcü sınırında ortaya çıkması ve Ermenistan'ın Pakraduniler tarafından kurtarılıp Pakraduni Krallığının kurulması... Pakraduniler en eski ve en asil Ermeni ailelerinden biri. Pakraduni kralları var, I. Aşot, I. Simpad, II. Aşot … Diğer krallar hakkında Wikipedia'dan bilgi edinilebilir. O dönemde Kars'ın 45 km doğusunda yer alan başkent Ani, sahip olduğu kiliseleriyle ünlü ve bu krallığın merkezi.... Krallığın milattan sonra 971-1045 döneminde yetmiş beş yıllık ömrü olmuş. Malazgirt zaferi öncesinde...
----
Pakradunilerin Ermeni inancından farklı bir yaşam sürdükleri, geleneklerini devam ettirdikleri, domuz eti yemedikleri ve çocuklarına İbrani isimler verdikleri... ABD ve İsrail öten beri Ermeni Pakradunileri Protestanlaştırma politikası güdüyormuş. ( İbrahim Sarı, Müslümanlarda Akıl Tutulması, s. 29).
----
Ani şehrinin Bizanslılara geçmesinden ve Bizanslıların Ermeni katilamından sonra Pakraduniler Anadolu'nun muhtelif bölgelerine dağılıyorlar.
----
Ve http://www.salom.com.tr/ adlı siteden bir alıntı: "Araştırmacı yazar Levon Panos Dabağyan, Pakraduniler’in öyküsünün MÖ 730 yılında başladığı ve M.S.1045 yılına dek Ermenileri bunların ‘acımasızca’ yönettiğini ifade ederken, iddialarına dayanak olarak dünyaca ünlü Yahudi Tarihçilerinden eski Niğde Milletvekili Prof.Dr. Avram Galante’yi göstermektedir.Galante, ‘Pakraduniler’ veya bir Ermeni-Yahudi Tarikatı’ adlı kitabında, ‘Pakraduniler,varlıklarını Juda İmparatorluğunun sonlarından itibaren (M.Ö.7 yüzyıl) 20. yüzyıla dek sürdürülmüş olan Ermeni Yahudi karışımı bir kavimdir’ demekteydi. ‘Kripto Yahudilik’ konusunda uzman olan Prof.Dr. Abraham Galante, ‘Les Pacradounis ou Une Secte Armeno-Juive’’/4.baskı:1933; Fransızca İst’ kitabında, Pakradunilerin Erzurum, Sivas arasında Marmara Denizinin Avrupa yakasında ve İstanbul Hasköy’de yaşamış olduklarını; 26 yüzyıldır Yahudi yönlerini sürdürdüklerinden, Portekizli Maranolar, Selanikli Dönmeler ve İranlı Meşhediler gibi Yahudi kökenli topluluklar arasında sayılabileceklerini belirtir." Burada Pakrodinilerin bir kısmının Avrupa yakasında yaşadıklarını anlıyoruz, yani Trakya'da....
-----
"Levon Bey, Pakradunilerin M.Ö. 730 yılında Nabukadnazer'in Ermeni kralına hediye ettiği 10 bin Yahudi esirin torunları olduğunu ve bunların 100 yıl içinde Ermeni krallığının yönetimini ele geçirerek M.S.1045 yılına dek Ermenileri "acımasızca" yönettiğini söylüyor ve kaynak olarak dünyaca ünlü Yahudi tarihçi ve eski Niğde Milletvekili Prof. Dr. Avram Galante'yi gösteriyordu." (Kaynak Yeniçağ: Türk Milliyetçisi bir Ermeni! - Arslan Bulut).
----
Gümüşhane, Tokat, Zonguldak ve Eskişehir şehirlerinde Alpu/Alpullu yerleşim yerlerinin bulunması dikkati çekiyor. Ve onların uzantısı olarak Trakya'da... Alpu / Alpullu sözcüğü kripto Yahudi, Hristiyanlaşmış Ermenilerden kaynaklanıyor olabilir.
----
Pakraduniler Hristiyanlığa geçen dönmeler, Sabataistler Müslümanlığa...
----
İlginç olan nokta şu ki bu bölgede fabrika açıldıktan sonra bir çok Sabataist yönetici görev yapıyor. Pakradunilerin arazisinde Sabataist yönetici... Sabataistler şeker şirketini çalışmak için elverişli ve verimli bir kazanç kapısı olarak görüyorlar. Hatta bir ara konu o yıllardaki meclis tartışmalarında gündeme geliyor. Milletvekillerinden biri "şeker fabrikaları dönmelerle doldu" diyecek oluyor, lafı hemen ağzına tıkıyorlar. "Sen Türkiye Cumhuriyetinde etnik kimlik ağzıyla konuşamazsın" deniyor. Adam susuyor...
----
Bir kişi Müslüman olmuşsa Müslümandır... Onun etnik kimliği, geçmişteki dini inancı araştırılmaz. Hem dinen, hem ahlaken, hem de edeben… Sorun şuradaki, bu kişilerin söylemleriyle eylemleri uyuşmuyor... Müslümanım deyip Yahudi gibi yaşıyorlar... O yüzden kendilerine "Dönme" lakabı takılıyor. Müslüman olmuş gibi gözüküyor ama eski inançlarına dönük yaşıyor. Veya bütünüyle inançsız... İnsanlar ikircikli olan bu tutumlardan hoşlanmıyor, o kişileri dışlıyorlar. Veya onlardan uzak durmak istiyorlar.
----
Papakiridi Çiftliği, Pakradun soyundan gelen bir aileye veya onlarla ilgili Hristiyan bir cemaate ait olabilir.
----
Osmanlı arşivlerindeki belgeye göre Düğüncülü Köyü Papa Gorişteli Dedof kardeşlere babalarından kalmış bir çiftlik imiş. Papa Gorişteli acaba Papa Kridin olabilir mi? Ali Rıza Dursunkaya'nın 1948 tarihli yazısında değindiği çiftlik binaları Düğüncülü Çiftliğinin uzantısı gibi gözüküyor. Düğüncülü'nün o zamanki adı Doğançe-i Kebîr Çiftliği… 19 Eylül 1901 tarihinde...
BOA. DH. MKT, 2534-50
Dâhiliye Mektubî Kalemi, Evrak numarası: 248-16
Tarih-i tebyîzi: 6 Cemâziye'l-evvel sene 1319 – 6 Eylül sene 1317
Edirne Vilâyeti Vekâlet-i Celîlesi'ne
Papa Gorişteli Dedof birâderlerin pederlerinden müntakil Baba-yı Atîk Kazâsı'ndaki Doğançe-i Kebîr Çiftliği hakkında Bulgaristan ve Şarkī Rumili Kapıkethüdâlığı'ndan takdîm kılınan takrîrin leffiyle bu iş hakında ne muâmele yapıldığının inbâsına dair taraf-ı sâmî-i Sadâret-penâhî'den vukū‘ bulan iş‘âr üzerine Defter-i Hakanî Nezâret-i Celîlesi'nden cevâben bi't-takdîm tevdî‘ buyurulan 2 Mayıs sene [1]316 tarih ve kırk beş numaralı tezkirede husûs-ı mezkûra dâir Nezaret-i âcizîye evvelce tezkire yazıldığı gösterilmiş ve mezkûr tezkire üzerine 15 Nisan sene [1]317 tarihinde taraf-ı alî-i âsafânelerine teblîgāt icrâ kılındığ kayddan anlaşılmış olduğundan bu husûsdaki muâmele netîcesinin iş‘âr buyurulması bâbında.
.
Papakiridi - Pakraduni
Pal, Palli, Pullu
Pileus, Pilos, Pylos
Pancarr
Pancarcılara-Şeker
Pancar Cümbüşü
Pancar Ekicileri
Pancar Gereçleri
Pancar Hastalığı
Pancar Kazancı
Pancar Kooperatifi
Pancarın Nakliyesi
Pancar Siloları
Pancar Tohumu
Pancar Üretimi
Pancarköy
Pancarköy Ağaçları
Pancarköy Deresi
Pancarköy Şehitliği
Papakiridi - Pakraduni
Para
Parklar
Pasakül
Pavyonlar
Pazaryeri
Pehlivanköy
Pehlivanlar
Perge
Pierre Birgé
Polis Karakolu
Polis Lojmanları
PTT