Köprübaşı Dükkanları: Onlar Alpullu'nun tarihe gömülüp yok olan en eski dükkan grubu. Fabrikanın kuruluşundan önce bile vardılar. Çünkü o vakitler Alpullu tren istasyonunun adı "Babaeski Tren İstasyonu"... 1873'ten 1915 yılına kadar... 1915 yılında Babaeski İstasyonu'nun adı Alpullu İstasyonu olarak değiştiriliyor. Mevcut Babaeski Tren İstasyonu 1912'de yapılmış. Üç yıl sonra Babaeski İstasyonu adını beri tarafa alıyorlar.

1912 yılına kadar  bölgedeki insanlar Babaeski/Alpullu tren istasyonunda iniyorlar; Mandıra'ya, Sinanlı'ya veya Hayrobolu'ya gidiyorlar ve çoğu kez yayan. Veya Köprübaşı'nda ücretle taşıyan bir at arabası varsa o arabayla... Köprübaşı ve istasyonda hareketlilik var.

O yüzden Mimar Sinan köprüsünün giriş ve çıkış bölümlerine bir dizi dükkanlar yapılmış. İlk okul yıllarında iken bu dükkanlardan bir kaçının harabe haline gelmiş yıkıntılarını görmüştüm. 1990-1915 yılına kadar geçen 25 yıllık sürede burada 45-50 tane dükkan yapılmış. Tam o bölge Ergene Köprüsü ve ortak geçiş yolu olması nedeniyle lafın gelişi, Paris gibi bir yer. Yani işlek, hareketli... Lokanta dükkanları, berber, terzi, kahve (çayhane), zahireciler, hayvan celepleri, içkili lokantalar var...

Biraz da eğlence yeri hüviyetinde... Eğlence ortamı istasyonu yapan "gavurlardan"  ve çevrede yaşayan Rum ve Bulgar "Osmanlı vatandaşlarından" kaynaklanıyor olabilir.

Fakat buranın kötü bir talihi var. Sık sık sel basıyor. Ergene bazı kışlar büyük taşkın yiyor ve bu dükkanlar sele kapılıp gidiyor. Bu nedenle Köprübaşı'ndaki dükkanların bazıları yüksek ağaç kazıklar üzerine yapılmış. Su altından geçsin gitsin, dükkanı götürmesin diye. 1956 yılında çok büyük bir sel oluyor. O güne kadar yaşananların en büyüğü... Bütün dükkanları alıp götürüyor. Selden sonra esnaf dükkanlarını yine yapmışlar ama bu kez sayıları azalmış. Elli dükkandan 14, 15 dükkana düşmüş. 1965 yılında sonra o dükkanlar da kapanmış ve o bölge ticari kimliğini bütünüyle yitirmiş. Günümüzde boş ve ıssız bir yer.

Sıra Dükkanlar
Başlı başına bir olgu olması nedeniyle onu ayrı bir "madde" haline getirdim. Lütfen Sıra Dükkanlar maddesine bakınız. 

Sıra Dükkanların Devamı
Bunlar Barış Parkı'nın karşısındaki dükkanlar. Kendi içinde üç bölüm: (1) Fabrikanın sonradan eklediği dükkanlar. Şükrü Simer'in yaptığı dükkanlar ve Erdoğan Duygan'ın yaptığı dükkanlar. Ayrıntısı "Sıra Dükkanlar" maddesinde...

Stada dayalı Belediyeye ait dükkanlar
Top sahası duvarına dayalı olan dükkanlar: Burada bazen 5, 6 dükkan oluyormuş. Bu günlerde iki dükkan gözükümüze çarpıyor. Elektirikçi dükkanı ve bir de pisikletçi... Belediyenin yerleriymiş ve insanlar kira ile oturuyorlarmış.

Pazaryeri Ortasındaki Dükkanlar
Günümüzde iki yapı var. Biri market diğeri muhtarlık binası.

Muhtarlık binası küçük bir yapı... Her üç mahallenin muhtarı da aynı bina içinde bulunuyor.

Diğer yapı, halkının toplu alışveriş yaptığı market. Önceleri belediyeye aitti. 2002-2003 yıllarında Erdoğan Duygan zamanında Tanzim Satış Mağazası olarak kullanıldı.  Sonra özel şirketlere kiraya verilmeye başlandı. Bir süre Ardaş Market olarak faaliyet gösterdi. 2016 yılından itibaren Şok Mağazası adıyla hizmet veriyor. 

Eskiden o yerde muhtarlık binasına bitişik üçüncü bir yapı daha vardı, Buzhane olarak kullanılıyordu. Yıkıldıktan sonra yerine bir şey yapılmadı. Buzhane Şükrü Simer zamanında yapılmış, çalıştırılamamıştı.

Bir zamanlar pazar yerinin Ordu Caddesi'ne bakan kıyısında, baraka niteliğinde 3+2 dükkan daha varmış. Onları Şükrü Simer yapmış... İki grup dükkanın ortasındaki açıklıktan pazara geçilirmiş. Cadde genişletilirken bu dükkanlar da kaldırılmış.

Ordu Caddesi Dükkanları
Buraya "bulvar" da deniyor. Sebebi iki gidiş, iki geliş yolunun olması... Bulvar Belediye Başkanı Erdoğan bey zamanında açılmış.

Bilgileri değişik kişilerden derledim. Önce Kadir Ağabey'in anlattıkları...

(1) Pazar yerinin kuzeyinde yer alan dükkanlar: Burası Sıra Dükkanlardan sonra ikinci, üçüncü aşamada yapılan yerler.   İki grup yapı var...

Birinci bölümde, en baştaki iki dükkan Tatar'ın... Yanında berber dükkanı var. Onun yanında bir kahvehane ve CHP teşkilatının belde binası... Beriki başta yine bir kahvehane... Beş birim... Buradaki dükkanlar 1960'lı yıllarda yapılmış olabilir.

İkinci bölümdeki dükkanlar daha eski. 1955 sonrasında olabilir...Meşhur Fotoğrafçı Mehdi ve kırtasiye dükkanı burada bulunuyordu. Oradaki dükkanların içinde en fazla Mehdi ağabey biliniyordu. Çünkü uzun yıllar hizmet etmişti ve Alpullu'da tekdi. Bu bölümde altı birim var.

   - Harmanlı Market
   - Berber dükkanı
   - Kırtasiye dükkanı
   - Tekel Bayii... (Eskiden Foto Mehdi'nin dükkanı).
   - 1001 Market
   - Lahmacuncu dükkanı

Araştır
   -Kömürcü Abdullah Sezer'in dükkanı. Bakkaliye malzemeleri satardı.
   - Erkek kuaförü vardı. Bayan ve erkek iki işi de yapıyordu.
   - Nalbur Aptullah Tezgörü'nün dükkanı vardı. (Anadolu'da nalbura hırdavatçı
     diyorlar.)
   - Muhtar Şükrü'nün terzi dükkanı.
   - Sait Özel Bey'in dükkanı.
   - Emin Özen'in terzi dükkanı

(2) Sendika dükkanları: Sendikanın 1967 yılında yaptırdığı iki katlı binanın alt katında yer alıyor. Şahıslara satılmış. Berber, kasap, nalbur, kömürcü gibi dükkanlar var. Yapım tarihi 28.9.1967, yazlık sinema dahil alanı 2261 metre kare... Oturduğu alanı 530 metre kare civarında.. Civarında diyorum çünkü ölçümleri Google Earth'ın metre aracıyla yapıyorum.

Belediye Başkanı Erdoğan beyi dinleyelim: "Bulvar açılmadan önce orada beş adet dükkan vardı. Kendilerine tebligat yapıldı. Bazıları çıkmak istemediler. Bu dükkanlar, baraka türü salaş yerlerdi. Kendileriyle konuşarak ikna ettik. Orayı yıkıp yolu genişlettik ve bulvar haline getirdik. Yıkılan dükkanların yerine daha geniş, daha güzel dükkanlar olması için Pazar alanının Kenen Evren Caddesi'ne bakan bölümünde Ziraat Bankası ile Adnan İge'nin yerine kadar uzanan dükkanları yaptık. Orada eskiden Ziraat Bankası vardı. Fakat daha sonra Belde bankalarını kapattılar. Bu dükkanlar altlı üstlü iki katlıdır. Sıra dükkanların 20 tanesini Fabrika yaptırmıştır. Aradaki dükkanlar Şükrü Simer zamanında yapıldı. O sırada Nikah Salonunu restore ettik. Yaptığımız bu dükkanları ihaleyle sattık. Belediyeye yük oluyordu. İnsanlar belediyeye veya kamu binalarına kira ödemek istemiyorlar. Sürekli kiraların yüksek olduğundan şikayet ediyorlar. Bu yüzden belediyelerin kiralık dükkan yapması anlamlı değil. Kiralar ödenmiyor, su paraları verilmiyor. Bazı esnaflar seçim zamanı gelince "oy vereceğiz", "benim etkim ve gücüm var" diye hesaplar yapabiliyor. 

(4)Kooperatif binaları: Bu yapılar 1977 yılında yapılmış. İki bölüm halinde. Köprüye yakın olan üst bölüm depo olabilir. Birinci bölümde Şekerbank ile Pancar Kooperatifi faaliyet gösteriyor.  Yapı iki katlı. İkinci katta kooperatifin merkezi ve altında satış mağazası... Kayıtlarda 11.8.1977 tarihi gözüküyor, alanı 985 metre kare olarak belirtilmiş. Arka taraftaki binalar herhalde buna dahil değildir. Arkadaki binanın Google Earth ölçümü 620 metre kare... Gübre ambarı için 15.7.1977 tarihi ve 317 metre kare değeri var. Dereye yakın olan bina gübre ambarı amaçlı kullanılmış olabilir.

Kemal Çıkla (2019)  "Kooperatif binalarını Pancarköy'lü Kara Ahmet ve Kartal Ahmet yaptılar. Hem fabrikada çalıştılar, hem binaları yaptılar. Gübre ambarı ve arkadaki binalar sonradan yapıldı." diye açıkladı. Ona göre Kara Ahmet ve Kartal Ahmet Alpullu'da bir çok binayı yapan kişiler...

Belediye Dükkanları (Stat Sokak üzerindeki sıra dükkanlar, Caminin Yan Tarafı)
Caminin yan sokağından fabrikaya gidiş yolu üzerinde...İki katlı... 220 metre karelik bir alan üzerine oturmuş. Üst katı bir zamanlar (2005 yılında) kütüphane olarak kullanılmış. Bugünlerde belediyenin deposu niteliğinde. Alt katta 5-6 dükkan var. İnsanlar önceleri Belediyeye kira ödüyorlarmış, sonra içinde bulunan kişilere satılmış. Dükkanlar Belediye Başkanı Erdoğan Duygan zamanında, 1985-1986 yılları arasında yapılmış.

İsmet İnönü Caddesi Dükkanları
Burası Fırın'ın alt sokağı... Üç dükkan var. Girişte ilk sırada Aykut Ercan'ın Kuş Yemi dükkanı var. İkinci sırada Fatma Uçar'ın depo olarak kullanılan dükkanı… Üçüncü sırada Dursun Çelik'in terzi dükkanı. Dursun bey burayı 2015 yılında açmış.

Mithatpaşa Caddesi Dükkanları
Burası Fırın'ın bulunduğu yer... O havalideki en eski  cadde...  İşyeri olarak ilk sırada fırın var... Hüseyin ağabeyin çocuğu İsmail bey işletiyor. Biraz ilerisinde Marangoz atölyesi... Ve Havuzlu Bahçe Parkı'nın karşısında Şalgamcı dükkanı. Son işyeri faaliyetini sürdürememiş, kapanmış.

26 Kasım Şeker Parkı Dükkanları
Şeker Parkı, yanan suyun çıktığı yer... Alpullu'nun ilk dinlenme yeri... Oraya "Eski Park" diyorduk ama, Belediye yeni bir ad vermiş:  26 Kasım Şeker Parkı... Bugünlerde eski hali yok.  Eski Park'ın caddeye bakan yüzünde iki yapı var. 1960'lı yıllarda Mustafa Efendinin gazete dükkanı oradaydı.  Daha sonra genişletilmiş... Üst tarafında yer alan ikinci bina Otobüs Yazıhanesi.

Bu yapıların bir bölümü Şükrü Simer zamanında yapılmış. Bazı bölümler ise  Erdoğan Duygan'ının belediye başkanlığı zamanında  genişletilmiş. Alpullu'da bu şekilde çeşitli dükkanların yapılma nedeni "esnafın çoğalması"... Fakat 26 Kasım Şeker Parkı'na yapılan bu yapılar kent planlaması açısından ne derece doğru?

İstasyon Dükkanları
Burada bir Büfe, Gar Lokantası ve yola bakan tarafta berber dükkanı bulunuyordu. Şimdilerde berber dükkanı kapanmış. Aynı yerde çiftçilere yönelik  çeşitli malzemeler satılan başka bir dükkan var. Kadri Ağabey'in bildirdiğine göre Ahmet Şener önce Köprübaşındaymış, sonra İstasyon'a gelmiş. Berber Şerif'in Recai, Birol, Erol isimli üç çocuğu varmış. İlk okul yıllarında iken Berber Şerif'te epey bir traş olmuştum. Yuvarlak yüzlü, tonton bir amca olarak görüyordum onu.

İstasyondaki büfe günümüzde çalışmıyor. Yanındaki Gar  lokantası içkili bir yer... Üç kardeş işletiyormuş. Kemal Çıkla'nın bildirdiğine göre Gar Lokantasını Demiryolları yapmış, kiraya vermiş.

Çamlık Altı Dükkanları
Günümüzde buraları harabe halinde. Vakti zamanında üç dükkan varmış. Birincisinde "asker gazozu" imal ediliyormuş. İkincisi Mehmet Şeker'in bakkal dükkanı imiş. Üçüncüsü de farklı bir zaman diliminde yine bakkal dükkanı olarak kullanılmış.

Samafor (Gülbahçe) Mahallesi Dükkanları
Üç dükkan olduğundan söz ediliyor: (1) Emrullah Bilir-Sabahattin Bilir bakkal dükkanı, (2) Osman Hilal ağanın dükkanı, (3) 1977 yılında açılan Ahmet Akgül'ün dükkanı. Ahmet beyin bakkal dükkanı ve kıraathanesi (kahvesi) varmış. 2005 yılından itibaren dükkanı  çocuğu Tuncay Akgül çalıştırıyor. İlk iki idükkan faal değil, kapanmış.

Bakkalların dışında Gülbahçe mahallesinde üç kahve varmış (1) Ahmet Akgül'ün kahvesi, (2) Alaettin Öner'in kahvesi (damadı Saim Sancar ile birlikte işletiyormuş) (3) Eski topçulardan Ergün'ün kahvesi...

Çiftlik Mahallesi Dükkanları
(1) Pehlivan'ın arsası üzerindeki dükkan: Polis Lojmanı karşısındaki arsa üzerinde bulunuyordu. Burada  İtfaiyeci Osman Yavuz'un küçük bir dükkanı vardı. Fakat daha önce kahve olarak kullanılmıştı. Şimdi çoçuk parkı olarak kullanılıyor.

(2) Pehlivan'ın evinin köşesindeki dükkan: Akali Sokağına dönüş yapılan yerde küçücük bir dükkandı. Çocuklar için şekerleme türü şeyler satılırdı. Çok az faaliyette bulundu. Osman Karabıçak Ağabey'in bildirdiğine göre orası bir dönem çiftlik Spor kulübünün yeri olarak da kullanılmış. Sonra uzun bir dönem boş olarak kaldı. Taki ev bütünüyle yıkılıncaya kadar. Bu evin yeri şimdilerde boş bir arsa. Geriye bizimle birlikte gidecek hatıralarımız kaldı.

(3) Gazeteci Mustafa Efendinin evinin bahçesindeki dükkan:

Çiftlik mahallesinde Gazeteci Musta-fendi'nin ( o zamanlar öyle telaffuz ediyorduk) evinin bahçesinde yolun hemen köşesinde idi. Bir dönem bakkal dükkanı olarak işletildi, fakat sonra mahalle çok kalabalık olmadığı için iyi alış veriş yapılamadı ve kapandı.

Fırın Sokağı Dükkanları






Dükkanlar

 
A B C D E F G H ...I... K L M N O P R S Ş T U Y Z
D-100 Yolu D-555 Yolu Demiryolu Demiryolualtı (Fabrika) Demiryolualtı (Samafor) Dernekler Deve-Konakları Dini Bayramlar Doğal Gaz Doğu Rumeli Domuz Yetiştirmek Dördüncü Vakıf Dutluklar Düğüncülü Dükkanlar Dündar Bey Mahallesi