Eski adlandırmasıyla Şarki Rumeli... 93 Harbi'nden sonra Ruslarla yapılan Ayastefanos Anlaşması'yla geniş bir Bulgaristan devleti kurulmuş, fakat Batılılar bu duruma itiraz etmişler. Bunun üzerine Berlin Anlaşması yapılmış ve bu topraklar üçe bölünmüş. Yeniden oluşturulan Bulgaristan'ın sınırları, Balkan Dağlarından Tuna Nehrine kadar olan bölüm olarak belirlenmiş. Balkan Dağları'ndan Edirne vilayetine kadar olan bölümde özel statüye sahip ayrı bir vilayet kuruluyor ve adına Doğu Rumeli deniyor, valisinin Hristiyan olması karara bağlanıyor.
Ayrıntısı Doğu Rumeli ile ilgili kitaplarda...
Günümüz terminolojisinde üç farklı kavram var. Doğu Rumeli, Batı Trakya ve Trakya... Bu kavramların kullanıldığı bağlama göre anlamları değişiyor.
Trakya, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde yaşayan bizler için Lozan Anlaşmasıyla sınırları çizilmiş olan topraklar anlamında. Fakat Tarihi Antik Trakya'nın sınırları çok daha büyük, çok daha geniş... Batı Trakya diye bir terim var ama siyası oluşum anlamında "Doğu Trakya" diye bir terimi kullanmıyoruz. Fakat coğrafi yer anlamında Doğu Trakya sözünü sarf edebiliriz. Değişik yazarların özen göstermeden bizim Trakya'mız için bazen Doğu Trakya tabirini kullandıkları görülüyor. Evet kullanıyorlar ama böyle bir siyasi adlandırma yok.
Batı Trakya, Rodop Dağlarının altında Ege Denizi'ne kadar olan bölüm. Yunanistan'ın Karasu Nehri'nden başlayıp Meriç Nehri'ne kadar olan bölüm. Burayı Birinci Dünya Savaşı sırasında kaybediyoruz, ama adı Batı Trakya olarak kalıyor ve öyle kullanılıyor.
Doğu Rumeli, Berlin Anlaşmasıyla bir dönem ayrı bir vilayet olarak oluşturuluyor ama çok uzun yaşamıyor. Bulgaristan burasını ele geçiriyor. Burayı Doğu Trakya olarak adlandırmak doğru değil. Siyasi terim Doğu Rumeli olduğu için biz de öyle kullanmak zorundayız. Sadece "şarki" kelimesini Türkçeleştirerek onun yerine "Doğu" kelimesini kullanıyoruz.
---
Doğu Rumeli