Umumi Müfettişlik
Trakya'dan sorumlu İkinci Umum Müfettişi İbrahim Tali Bey 17.4.1934 tarihinde trenle Edirne'ye giderek vazifesine başlıyor. Yardımcısı baş müşavir Şükrü Bey....
Birinci Umum Müfettişi Doğu bölgesinden sorumlu... Türkiye'deki müfettişlik sayılarının zamanla altıya kadar çıkarılması düşünülüyor.
Tâli Bey Alpullu'ya trenle geliyor ve oradan Edirne'ye otomobille geçiyor... Alpullu, tren yolculuklarının her zaman son durağı...
Umumi Müfettişlik, Osmanlıdaki Beylerbeyliği uygulamasını çağrıştırıyor... Bir adam belirlenen bölgenin her şeyini kontrol etsin, denetlesin isteniyor.. Gerekiyorsa da "korku salsın"...
Tarih çekiyor... Tarihteki uygulama yeni şartlar altında, yeni unvanla ve yeni görev içeriğiyle devam ediyor. Umumi müfettişliğin önemi, doğrudan Cumhurbaşkanına rapor vermesi... Cumhurbaşkanı olumsuzluklar, yapılması gerekenler hakkında doğrudan ve birinci elden haber alıyor. Umumi müfettişler bir yerde hükümete bağlı olan idari kadroyu dış denetime tabi tutuyor...
--
20.4.1934 tarihli milliyet gazetesinde çıkan haber:
Edirne muhterem umumi müfettişi büyük tezahüratla karşılamağa hazırlanılmaktadır. Müfettişlik erkanı ve memurları iki gün den beri peyderpey gelmeğe başlamışlardır. Bu sabah konvansiyonelle Karaağaç istasyonuna gelen baş müşavir Şükrü Bey garp hudut kumandanı, ve sair erkanı hükümet ve halk mümessilleri tarafından karşılanmıştır. Müşavir Bey karşılayanlara teşekkür ederek otomobille şehre gelmiştir. Müşavir Bey fırka, vilayet ve kumandanlığı ziyaret etmiş ve umumi müfettişlik binasını gezdikten sonra fırka binasında işe başlamıştır.
----
Trakya umumi müfettişliğine tayin olunan İbrahim Tali Bey'in mebusluktan istifası...
---
Tali Bey'e gösterilen itibar bir başbakana gösterilen itibar gibi, hatta daha fazlası... Halkta görülen bu yaklaşım kendiliğinden mi gerçekleşiyor, yoksa güdümlü mü... Normal değil bu yaklaşım... Ya gerçekten büyük bir beklenti var veya köpürtülmüş bir ağırlama ve uğurlama...
Tali Bey gösterilen itibardan memnun, "bunları yapmayın, gerek yok" demiyor. Bu da ilginç... Öyle anlaşılıyor ki epey havaya girmiş.
---
Umumi müfettişliklerin kurulma gerekçesi olarak vilayetlere bağlı özel idarelerdeki "gayri tabiiliklere" ve "israfa" vurgu yapılıyor. Trakya'dan başlayarak diğer mıntıkalarda da umumi müfettişlikler kurulması arzu ediliyor. "Çünkü idare-i hususiyelerin israfatının önüne geçilememektedir" ifadesi dikkat çekiyor. "Bu özel idari birliklerin memlekette daha verimli olacağı" düşüncesi dillendiriliyor. Umumi Müfettişlik "bir halkçılık uygulaması" olarak lanse ediliyor. Gayrı tabilikler ve israfın önüne geçilemeyince "müfettişlikle" sorunları önleme çabası...
Fakat insanların zihni karışıyor. Özel idareye müdahale mi edilecek deniyor. Eğer öyle olursa bu aynı zamanda genel idareye de müdahale anlamına gelmez mi diye soruluyor. Umumi Müfettişlikten herhalde en çok rahatsız olan Valiler olmalı... Valiler tedirgin oluyorlar...
---
Cumhuriyet Halk Fırkası İstanbul ve Trakya mıntıkası müfettişi İbrahim Tali! Beyefendi geçen pazar ertesi günü berâberlerinde Vâlimiz Behçet, Defterdâr Rüşdü, Halk Fırkası Vilâyet Heyet-i İdâredi Reisi Hüsâmeddin Beyler olduğu halde Keşan ve mülhakâtına azîmet ve geçen salı günü akşamı şehrimize avdet etmişlerdir. İbrahim Tali'Beyefendidün öğleden sonra Kırklarili tarîkiyle İstanbul'a avdet etmek üzere şehirden hareket etmişlerdir.
---
General Kâzım Dirik, 1881 yılında Manastır’da doğmuş. İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin üyesi... Babası süvari yüzbaşısı Hasan Tahsin Bey. Annesi Hüsniye
Hanım Mısır Valisi Kavala’lı Mehmet Ali Paşa’nın akrabası... "Okul yıllarında öğle yemeklerinde zengin çocuklara üstü örtülü gümüş tepside yemek gelirken,
Manastır Askeri İdadisinde Kâzım’a nenesi bir çıkın içinde iki dilim kara ekmek, kağıda sarılmış tuz ve karabiber" getirirmiş. Yani öyle aristokrat bir tarafı yok. Fakat sonraları kendisine Napolyon Kazım denmeye başlanıyor. Çocuklarını Almanya'da okutmuş, Kazım Taşkent'in yakın dostu. Kızı Muammer Karaca ile evlenmiş.
---
1947 yılında umum müfettişi Abidin Özmen...
---
---
Birinci Umum Müfettişi Doğu bölgesinden sorumlu... Türkiye'deki müfettişlik sayılarının zamanla altıya kadar çıkarılması düşünülüyor.
Tâli Bey Alpullu'ya trenle geliyor ve oradan Edirne'ye otomobille geçiyor... Alpullu, tren yolculuklarının her zaman son durağı...
Umumi Müfettişlik, Osmanlıdaki Beylerbeyliği uygulamasını çağrıştırıyor... Bir adam belirlenen bölgenin her şeyini kontrol etsin, denetlesin isteniyor.. Gerekiyorsa da "korku salsın"...
Tarih çekiyor... Tarihteki uygulama yeni şartlar altında, yeni unvanla ve yeni görev içeriğiyle devam ediyor. Umumi müfettişliğin önemi, doğrudan Cumhurbaşkanına rapor vermesi... Cumhurbaşkanı olumsuzluklar, yapılması gerekenler hakkında doğrudan ve birinci elden haber alıyor. Umumi müfettişler bir yerde hükümete bağlı olan idari kadroyu dış denetime tabi tutuyor...
--
20.4.1934 tarihli milliyet gazetesinde çıkan haber:
Edirne muhterem umumi müfettişi büyük tezahüratla karşılamağa hazırlanılmaktadır. Müfettişlik erkanı ve memurları iki gün den beri peyderpey gelmeğe başlamışlardır. Bu sabah konvansiyonelle Karaağaç istasyonuna gelen baş müşavir Şükrü Bey garp hudut kumandanı, ve sair erkanı hükümet ve halk mümessilleri tarafından karşılanmıştır. Müşavir Bey karşılayanlara teşekkür ederek otomobille şehre gelmiştir. Müşavir Bey fırka, vilayet ve kumandanlığı ziyaret etmiş ve umumi müfettişlik binasını gezdikten sonra fırka binasında işe başlamıştır.
----
Trakya umumi müfettişliğine tayin olunan İbrahim Tali Bey'in mebusluktan istifası...
---
Tali Bey'e gösterilen itibar bir başbakana gösterilen itibar gibi, hatta daha fazlası... Halkta görülen bu yaklaşım kendiliğinden mi gerçekleşiyor, yoksa güdümlü mü... Normal değil bu yaklaşım... Ya gerçekten büyük bir beklenti var veya köpürtülmüş bir ağırlama ve uğurlama...
Tali Bey gösterilen itibardan memnun, "bunları yapmayın, gerek yok" demiyor. Bu da ilginç... Öyle anlaşılıyor ki epey havaya girmiş.
---
Umumi müfettişliklerin kurulma gerekçesi olarak vilayetlere bağlı özel idarelerdeki "gayri tabiiliklere" ve "israfa" vurgu yapılıyor. Trakya'dan başlayarak diğer mıntıkalarda da umumi müfettişlikler kurulması arzu ediliyor. "Çünkü idare-i hususiyelerin israfatının önüne geçilememektedir" ifadesi dikkat çekiyor. "Bu özel idari birliklerin memlekette daha verimli olacağı" düşüncesi dillendiriliyor. Umumi Müfettişlik "bir halkçılık uygulaması" olarak lanse ediliyor. Gayrı tabilikler ve israfın önüne geçilemeyince "müfettişlikle" sorunları önleme çabası...
Fakat insanların zihni karışıyor. Özel idareye müdahale mi edilecek deniyor. Eğer öyle olursa bu aynı zamanda genel idareye de müdahale anlamına gelmez mi diye soruluyor. Umumi Müfettişlikten herhalde en çok rahatsız olan Valiler olmalı... Valiler tedirgin oluyorlar...
---
Cumhuriyet Halk Fırkası İstanbul ve Trakya mıntıkası müfettişi İbrahim Tali! Beyefendi geçen pazar ertesi günü berâberlerinde Vâlimiz Behçet, Defterdâr Rüşdü, Halk Fırkası Vilâyet Heyet-i İdâredi Reisi Hüsâmeddin Beyler olduğu halde Keşan ve mülhakâtına azîmet ve geçen salı günü akşamı şehrimize avdet etmişlerdir. İbrahim Tali'Beyefendidün öğleden sonra Kırklarili tarîkiyle İstanbul'a avdet etmek üzere şehirden hareket etmişlerdir.
---
General Kâzım Dirik, 1881 yılında Manastır’da doğmuş. İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin üyesi... Babası süvari yüzbaşısı Hasan Tahsin Bey. Annesi Hüsniye
Hanım Mısır Valisi Kavala’lı Mehmet Ali Paşa’nın akrabası... "Okul yıllarında öğle yemeklerinde zengin çocuklara üstü örtülü gümüş tepside yemek gelirken,
Manastır Askeri İdadisinde Kâzım’a nenesi bir çıkın içinde iki dilim kara ekmek, kağıda sarılmış tuz ve karabiber" getirirmiş. Yani öyle aristokrat bir tarafı yok. Fakat sonraları kendisine Napolyon Kazım denmeye başlanıyor. Çocuklarını Almanya'da okutmuş, Kazım Taşkent'in yakın dostu. Kızı Muammer Karaca ile evlenmiş.
---
1947 yılında umum müfettişi Abidin Özmen...
---
---
