Elektrik-Gelmesi Ergene Köprüsü Ergene Köşkü Ergene Nehri Ergene Spor Kulübü Eski Resimler Edirne Edirne Garı Elektrik Gelmesi.
A B C D E F G H ...I... K L M N O P R S Ş T U Y Z
Alpullu'nun elektrikle aydınlanması aşamalı gelişen bir süreç... Önce fabrika tesisleri elektrikle donanıyor. 1938'den sonra Teliçi konutlarına elektrik veriliyor. 1956'da Çiftlik Mahallesi ve derken nahiyenin bütün mahalleleri elektriğe kavuşuyor...

İstanbul'a elektriğin girmesinden 12 yıl sonra otoprodüktör tesisleriyle şeker fabrikası önce kendi elektiriğini üretiyor ve ikinci 12 yıl sonra ise Teliçi'ne elektrik veriyor. 1926'da fabrika, 1938'de Teliçi, 1956'da Çiftlik Mahallesi...

Fabrikanın Elektrikle Aydınlatılması
İlk olarak fabrika tesisleri elektrikle donanıyor. Üretilen elektrik, motorların çalıştırılması, bina ve tesislerin aydınlatılması için gerekli. Fabrika otoprodüktör sistemle kendi elektriğini kendisi üretiyor.

Teliçi'ne Elektrik Verilmesi
Teliçi'ne elektrik verilmesi 1930'lu yıllardan sonra. Çünkü o sırada Teliçi inşaatleri devam ediyor. İnternetteki bir sitede Teliçi elektriği için 1938 tarihi veriliyora.  Fabrikaya Almanya'dan güçlü bir dinamo satın alınıyor ve Teliçi'nin sokakları "nurlanıyor"... Işıl, ışıl... Yolun iki kenarına elektrik direkleri dikiliyor. Mahallemize ise elektrik 26 yıl sonra geliyor. Çiftlik Mahallesi'nin 1940'lı yıllardan sonra geliştiğini dikkate alırsak Teliçi ışıl ışıl nurlar içinde, biz gaz lambasına talim ediyoruz. Yöneticiler belki diğer mahallelere de elektrik vermek istiyorlar ama yapamıyorlar. Şöyle bir felsefe var. "Fabrika elektriği, fabrikada çalışanlarındır". Fabrika hayır kurumu değil, belediye değil, devletin elektrik idaresi hiç değil... Fakat "yukarıdan emir gelince" bütün bunlar unutuluyor ve Çiftlik Mahallesine elektrik bağlanıyor. O vakte kadar insanlarımız evlerinde gazyağı lambası kullanıyor olsalar da Teliçi'nin ışıl ışıl yanan elektrik lambalarından  her zaman gurur duyuyorlar... Kendi aralarında "alektrink gördük biz be...  Alektirik…" diye konuşuyorlar. İstanbul'da elektrik görmek "neyse ne" de... Alpullu'da elektrik görmek büyük olay...

a Alıntı: "Diğer yandan, bazı otoprodüktör tesisler de, bulundukları şehirlere elektrik getirmişlerdir. Bunlardan Kırıkkale MKE 1929-1937, Gölcük Tersane 1930, Uşak Şeker 1931, Turhal Şeker 1934, Kozlu EKİ 1935, Bursa Sümerbank 1938, Alpullu Şeker 1938." Santralİstanbul, Türkiye'de Elektriğin İlkleri ve Silahtarağa santralistanbul, http://www.santralistanbul.org (7.6.2019).

Çiftlik Mahallesine Elektrik Gelmesi
Bizim mahallenin hikayesi şöyle: "Fındık Fethiye diye andığımız ablamız Celal Bayar 1956 yılında Alpullu'ya geldiği zaman hemen evinin önünde karşıdan karşıya bir ip çekiyor ve eline bir bayrak alıp yolun ortasına dikiliyor.  Celal Bayar arabadan iniyor ve durumu anlamaya çalışıyor. Ona şu sözü söylüyor: 'Çiftliğin ahırlarında bile elektrik var. Biz karanlıkta oturuyoruz. Bize niçin elektrik vermiyorsunuz'. Bunun üzerine Celal Bayar? emir veriyor ve mahalleyi elektrik direkleri ditilip cereyan veriliyor. Yetkililerden gelen emir üzerine tez elden, uzun tren rayları toprağa dikilip elektrik direği yapılıyor.

Celal Bayar Trakya'ya beş altı defa gelmiş.  1931, 1934 yıllarında Alpullu'da olmuş. Onun dışında 1953, 1956 ve 1958 yılında gelmiş. Çiftlik Mahallesine Elektrik verilmesi 1956 veya 1958 yılında olabilir... Tam kesinleştiremedik.

Kadri ve Osman ağabeylerle yaptığımız istişareler sonucunda şu şöyle bir görüş ortaya çıktı: Çiftlik mahallesi ile Alpullu geneline elektrik verilmesi aynı zamanda değil.

Kendisine bilmişliği nedeniyle "muhtar" diye hitap edilen Fındık Fethiye 1956 veya 1958 yılında yolu kestiği zaman acil olarak Çiftlik'ten alınmak suretiyle önce Çiftlik Mahallesine verilmiş... 

Yaşlı Hasan amcayla görüştüğümüzde Alpullu'nun teliçi dışında kalan bölümüne elektriğin 1967-1968 yılında verildiğini söylüyor. O zaman, söz konusu elektrik dağıtımı Çiftlik Mahallesi dışındaki diğer mahalleler için olmalı.
---
Elektrik gelmeden önce evimizde gaz lambası kullanıyormuşuz... Bir dönem gelmiş, fitilli lambaya gaz da bulamamışlar. Babam o dönemde
karpit lambası yapmış. Karpit lambasının iki  haznesi varmış. Üstte su olurmuş, altta ise  karpit taşı... Üstten damla damla akan su, karpit taşı ile tepkimeye girer ve  asetilen gazı çıkarırmış.  Asetilen gazinin yanması ile de ışık elde edilirmiş... Bir ara karpit lambasıyla idare etmişler...  .
---
Çocukluğumuzda "elektrikler kesilmezdi". O vakitler "elektrikler söndü" derdik. Resmi yazılış biçimi elektrik idi ama biz kelimeyi  alektirik veya elektirik diye telaffuz ederdik.
---
Gazete haberine göre 1932 yılında Trakya'da sadece 6 yerleşim yerinde elektrik var ve bunlardan biri köy olmasına karşın Alpullu... Nedeni de Şeker Fabrikası...
---








---

Elektrik Gelmesi

 
alpulluya-elektrik-gelmesi-1
alpulluya-elektrik-gelmesi-2
alpulluya-elektrik-gelmesi-3
alpulluya-elektrik-gelmesi-4
alpulluya-elektrik-gelmesi-5
alpulluya-elektrik-gelmesi-6
alpulluya-elektrik-gelmesi-7
alpulluya-elektrik-gelmesi-8
elekterekler-sondu